Onder gonadotrope hormonen worden gerekend het LH, het FSH, het GnRH en hun analogen. LH (luteïniserend hormoon) en FSH (follikel-stimulerend hormoon) worden gevormd door de hypofysevoorkwab. De afgifte van LH en FSH wordt gecontroleerd door GnRH (gonadotroop releasing hormoon, gonadoreline). GnRH wordt geproduceerd in endocriene neuronen van de hypothalamus onder invloed van neurale prikkels en in het bloed aanwezige oestrogenen en progestagenen. GnRH is een decapeptide en wordt pulsgewijs uitgescheiden en via een poortaderstelsel naar de hypofysevoorkwab getransporteerd, alwaar het gonadotrope cellen aanzet om LH en FSH uit te scheiden. LH en FSH zijn glycoproteïnen. LH en FSH stimuleren bij het vrouwelijk dier de follikelgroei en -rijping en ze stimuleren de productie van oestrogenen door het follikel. Daarnaast induceert LH de ovulatie en draagt zorg voor vorming en handhaving van het corpus luteum in het ovarium.
Bij het mannelijk dier stimuleren LH en FSH de spermatogenese en de testosteronproductie. Gonadotrope hormonen worden klinisch op grote schaal toegepast. Omdat de concentratie van deze hormonen in de hypofyse van slachtdieren relatief gering is, worden andere bronnen benut om analogen te isoleren en te zuiveren.
Uit de urine van zwangere vrouwen wordt HCG (humaan chorion gonadotropine) verkregen. HCG is een glycoproteïne uit de placenta. Het bezit met name LH-werking.
Uit het serum van drachtige merries wordt PMSG (Pregnant Mare Serum Gonadotropine), ook wel ECG (Equine Chorion Gonadotropine) verkregen. PMSG is een glycoproteïne. Het bezit zowel LH- als FSH-werking.
Indicaties voor gonadoreline, HCG en PMSG: Deze middelen kunnen worden gebruikt indien stimulatie van follikelgroei en -rijping noodzakelijk is (anoestrus, cysteuze ovaria, bewerkstelligen van superovulaties nodig voor embryotransplantatie, verbeteren conceptiekans bij KI). GnRH wordt zowel bij de hond als bij de kat wel regelmatig gebruikt om de functionaliteit van de hypofyse-gonade-as te controleren (diagnose van rest-ovarieel weefsel, herm-afroditisme en van hypofunctie van hypofyse-cellen). Desloreline, een GnRH-agonist, kan in de vorm van een oplosbaar implantaat worden toegepast voor reversibele castratie van de reu.
Bijwerkingen: Overgevoeligheidsverschijnselen, soms anafylactische shock; super-ovulatie en vorming van cysten bij overdosering of bij toediening op een ongeschikt tijdstip in de cyclus.
Voor alle producten in deze klasse, klik hier. |